STANDARDY

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

obowiązujące w placówkach prowadzonych przez:

Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Porażeniem Mózgowym „Jasny Cel” w Białymstoku.

Preambuła

Naczelną i niepodważalną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników Stowarzyszenia Pomocy Dzieciom z Porażeniem Mózgowym „Jasny Cel”w Białymstoku, świadczących pracę w placówek oświatowych i medycznej prowadzonych przez Stowarzyszenie:

a)NiepublicznymPrzedszkoluSpecjalnym„Jasny Cel”,

b)Niepublicznej Specjalnej Szkoły Podstawowej „Jasny Cel” Nr 12

c)Niepublicznej Szkole Specjalnej Przysposabiająca do Pracy „Jasny Cel”

d)NZOZ Ośrodek Wieloprofilowego Usprawniania Dzieci z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym

są działania mające na celu dobro dziecka z niepełnosprawnością, ochronę jego godnościi poszanowanie jego praw. Każdy pracownik placówek oświatowych i medycznej, prowadzonych przez Stowarzyszenie, dba o jego prawidłowy rozwój i uwzględnia jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Pracownicy, realizując te cele, działają w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych oraz własnych kompetencji, przestrzegając zarządzeń i procedur określonych w niniejszym dokumencie. Zwiększanie wśród pracowników placówek oświatowych oraz medycznej Stowarzyszenia świadomości wystąpienia zagrożeń, pozwoli na efektywniejsze im zapobieganie oraz tworzenie środowiska pozbawionego czynników, mogących doprowadzić do naruszenia praw dziecka z niepełnosprawnością.

Standardy są narzędziem służącym eliminowaniu ryzyka popełniania nadużyć wobec małoletnich. Zawierają – określone przepisami prawnymi – zasady i procedury wprowadzone w celu zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony przed przemocą. Zawarte w nich procedury określają, jakie działania należy podjąć w sytuacji podejrzenia krzywdzenia małoletniego lub zagrożenia jego bezpieczeństwa ze strony dorosłych, rówieśników, personelu pedagogicznego i niepedagogicznego placówek, medycznego i niemedycznego, członków rodzin lub osób trzecich.

W Standardach uwzględnia się sytuację wychowanków i uczniów placówek oświatowych oraz pacjentów w podmiocie medycznym prowadzonych przez Stowarzyszenie związaną z niepełnosprawnością i specjalnymi potrzebami. Każdą sytuację rozpatruje się wnikliwie i indywidualnie. Podjęcie stosownych działań odbywa się po szczegółowej analizie sytuacji zdrowotnej i poziomu funkcjonowania psychofizycznego ucznia/pacjenta w danym dniu. W szczególny sposób traktowane są sytuacje dotyczące podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu wychowanka, ucznia i pacjenta o niskim poziomie funkcjonowania psychofizycznego oraz mającego trudności w komunikowaniu się. Standardy Ochrony Małoletnich odnoszą się również do pełnoletnich uczniów szkoły podstawowej i szkoły ponadpodstawowej przygotowującej do pracy i pacjentów ośrodka ze względu na poziom ich psychofizycznego funkcjonowania.

Podstawa prawna:

Poniższy dokument został opracowany w oparciu:

•Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczyoraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1606);

•Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (tj. Dz.U. z 2019 r. poz. 1781);

•Ustawę z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczościąna tle seksualnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1304 ze zm.);

•Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 900)

•Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

(Dz.U. z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289 oraz poz. 535);

•Ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. = Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17);

•Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury

„Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz. U. z 2023 r.

poz. 1870)

•Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U.1991 r.nr 120 poz. 526)

•Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz.U. 2012 poz

Rozdział I. Podstawowe terminy

§ 1

Ilekroć w niniejszych Standardach jest mowa bez bliższego określenia o:

1.Stowarzyszeniu - należy przez to rozumieć Stowarzyszenie pomocy DzieciomzPorażeniemMózgowym„Jasny Cel”wBiałymstoku

2.Placówce oświatowej -należy przez to rozumieć NiepublicznePrzedszkoleSpecjalne

3.Niepubliczną Szkołę Specjalną Przysposabiającą do Pracy „Jasny Cel” w Białymstoku;

4.Podmiot leczniczy – należy przez to rozumieć NZOZ Ośrodek Wieloprofilowego Usprawniania Dzieci z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym;

5.Dyrektorze placówki oświatowej prowadzonej przez Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Porażeniem Mózgowym „Jasny Cel” w Białymstoku - należy przezto rozumieć jednocześnie Dyrektora NiepublicznegoPrzedszkolaSpecjalnego„Jasny Cel”, Dyrektora Niepublicznej Specjalnej Szkoły Podstawowej „Jasny Cel” Nr 12oraz Dyrektora Niepublicznej Szkoły Specjalnej Przysposabiająca do Pracy „Jasny Cel”;

6.Dyrektorze podmiotu leczniczego prowadzonej przez Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Porażeniem Mózgowym „Jasny Cel” w Białymstoku – należy przez to rozumieć Dyrektora NZOZ Ośrodka Wieloprofilowego Usprawniania Dzieci z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym;

7.Pracowniku - należy przez to rozumieć każdą osobę zatrudnionąprzez Stowarzyszeniedo świadczenia pracy w prowadzonych placówkach oświatowych i podmiocie leczniczym bez względu na formę zatrudnienia, w tym: wolontariuszy lub inne osoby, które z racji pełnionej funkcji lub zadań mają (nawet potencjalny) kontaktz małoletnim;

8.Wychowanku - należy przez to rozumieć każde dziecko uczęszczające do Niepublicznego Przedszkola Specjalnego „Jasny Cel” w Białymstoku;

9.Uczniu - należy przez to rozumieć każde dziecko uczęszczające do Niepublicznej Specjalnej Szkoły Podstawowej „Jasny Cel” Nr 12oraz Niepublicznej Szkoły Specjalnej Przysposabiająca do Pracy „Jasny Cel” w Białymstoku;

10.Pacjencie – należy przez to rozumieć każde dzieckokorzystające z procedur realizowanych przez NZOZ Ośrodek Wieloprofilowego Usprawniania Dzieci z Porażeniem Mózgowym „Jasny Cel” w Białymstoku;

11.Małoletnim (wychowanką/-iem, uczennicą/-niem, pacjentką/em) - należy przez to rozumieć wychowankę/-a, uczennicę/ucznia, pacjentkę/-a który nie uzyskał jeszcze pełnoletności i nie posiada zdolności prawnych oraz pełnoletniego z orzeczoną niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębszym i głębokim;

12.Rodzicu małoletniego (wychowanki/-a, uczennicy/ucznia, pacjentki/-a) - należy przez to rozumieć przedstawiciela ustawowego małoletniego pozostającego pod jego władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka;

13.Opiekunie prawnym małoletniego - należy przez to rozumieć osobę, która ma za zadanie zastąpić dziecku rodziców, a także wypełnić wszystkie ciążące na nich obowiązki. Jest przedstawicielem ustawowym małoletniego, dlatego może dokonywać czynności prawnych w imieniu małoletniego i ma za zadanie chronić jego interesy prawne, osobiste oraz finansowe;

14.„Osobie najbliższej małoletniemu”- należy przez to rozumieć osobę wstępną: matkę, ojca, babcię, dziadka; rodzeństwo: siostrę, brata, w tym rodzeństwo przyrodnie, a także inne osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie, a w przypadku jej braku – osobę pełnoletnią wskazaną przez małoletniego;

15.Zgodzie opiekuna małoletniego- należy przez to rozumieć zgodę co najmniej jednegoz rodziców lub prawnych opiekunów małoletniego, a w przypadku braku zgody między opiekunami małoletniego należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny;

16.Krzywdzeniu małoletniego - należy rozumieć przez to popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego, przez jakąkolwiek osobę, w tym pracowników w/w placówek oświatowych i podmiotu leczniczegoj, jego opiekunów lub rówieśników oraz zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie. Krzywdzeniem jest:

a)przemoc fizyczna- każde intencjonalne działanie, mające na celu przekroczenie granicy ciała małoletniego, np. bicie, popychanie, szarpanie, itp. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być złamania, rany cięte, siniaki, obrażenia wewnętrzne, poparzenia. Przemoc fizyczna powoduje lub może spowodować utratę zdrowia lub też zagrażać życiu,

b)przemoc psychiczna - powtarzający się wzorzec zachowań lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia), które powodują u małoletniego poczucie, że jest nic niewarte, złe, niekochane, niechciane, zagrożone i że jego osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy, gdy zaspokaja potrzeby innych,

c)przemoc seksualna -angażowanie małoletniego w aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody. Wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym(np. dotykanie małoletniego w intymne miejsce, współżycie z małoletnim) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie małoletniemu materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm),

d)zaniedbywanie - chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych przez osoby zobowiązane do opieki, troskii ochrony zdrowia i/lub nierespektowanie podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju.

17.Danych osobowych małoletniego-należy rozumieć wszelkie informacje umożliwiające jego identyfikację;

18.Osobie odpowiedzialnej za przestrzeganie Standardów Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem (koordynatorze) należy rozumieć osobę wyznaczoną przez dyrektora w/w placówek oświatowych i dyrektora podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie, w porozumieniu z Zarządem Stowarzyszenia;

19.Osobie odpowiedzialnej za Internet należy rozumieć wyznaczoną przez dyrektora w/w placówek oświatowych i podmiotu medycznego w porozumieniu z Zarządem Stowarzyszenia osobę sprawującą nadzór nad korzystaniem z Internetu przez uczniów, pacjentów na terenieplacówek oświatowych i podmiotu leczniczego oraz nad bezpieczeństwem dzieci w Internecie;

20.Zespół interwencyjny jest powoływany w przypadku podejrzenia stosowania przemocy nad małoletnim w placówce oświatowej i medycznej lub w jego rodzinie. W skład zespołu mogą wejść: dyrektor bądź jego zastępca, koordynator, lider zespołu klasowego, wychowawca, psycholog, personel medyczny, inne osoby mające wiedzę na temat krzywdzenia dziecka.Odpowiedzialnym za powołanie zespołu są: dyrektor placówki oświatowej oraz dyrektor podmiotu leczniczego.

Rozdział II.Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia małoletnich

§ 1

1.Pracownicy placówek oświatowych i podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie posiadają odpowiednią wiedzę na temat rozpoznawania i reagowania na czynniki ryzyka krzywdzenia małoletnich oraz pełnoletnich uczniów i pacjentów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębszym i głębokim, a w ramach wykonywanych obowiązków są szczególnie uwrażliwieni na czynniki ryzyka.

2.W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka, pracownicy placówek oświatowych i podmiotu leczniczego podejmują rozmowęz opiekunami ucznia, pacjenta przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania pomocy.

3.Pracownicy monitorują sytuację małoletniego, w tym jego dobrostan psychiczny.

Rozdział III.Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia małoletniegoprzezrówieśników.

§ 1

1.Wszelkie przejawy przemocy, agresji, w tym fizycznej wobec małoletniego, powinny być niezwłocznie przerwane przez pracownika lub inne osoby będące świadkami incydentu.

2.W sytuacji uzyskania przez pracowników placówek oświatowych i podmiotu leczniczegoinformacji o krzywdzeniu małoletniego, bądź w przypadku podejrzenia, że jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek przekazania uzyskanej informacji liderowi zespołu klasowego/

liderowi grupy pobytu dziennego, wychowawcy, psychologowi sporządzając służbową notatkę (notatka przechowywana jest przez lidera zespołu klasowego/lidera grupy pobytu dziennego dostęp do niej mają tylko zaangażowane w sprawę osoby). załącznik nr 5 Wzór do notatki służbowej ze zdarzenia.

3. Lider zespołu klasowego/lider grupy pobytu dziennego lub wychowawca wraz z psychologiem przeprowadza rozmowę wyjaśniającą z małoletnim oraz z uczniem/uczniami, pacjentem/pacjentami podejrzanymi o krzywdzenie.

4.Psycholog sporządza opis sytuacji szkolnej, sytuacji w grupie i rodzinnej małoletniego na podstawie rozmów z małoletnim (stosownie do możliwości komunikacyjnych małoletniego, wykorzystując sposoby komunikacji wspomagającej i alternatywnej AAC), liderem zespołu, klasowego/liderem grupy pobytu dziennego, wychowawcą, terapeutami i rodzicami/opiekunami prawnymi oraz opracowuje plan pomocy małoletniemu.

5. W sytuacji, kiedy fakt krzywdzenia jest ujawniony nauczycielowi przez małoletniego w czasietrwaniazajęć szkolnych, rehabilitacyjnych nauczyciel/terapeutapodejmuje niezwłocznie rozmowę z małoletnim w spokojnym, odosobnionym miejscu.Małoletni nie może być odsyłane do innego pracownika (nawet jeśli miałby być nim psycholog czy dyrektor).

§ 2

1. Psycholog wzywa rodziców/opiekunów prawnych małoletniego w celu przekazania informacji dotyczących podejrzeń krzywdzenia ich dziecka przez rówieśników. Ze spotkania sporządza odpowiednią notatkę W przypadku ich niepojawienia się sporządza również odpowiednią adnotację.

2.Plan pomocy małoletniemu powinien zawierać wskazania dotyczące:

a)podjęcia przez daną placówkę oświatową, podmiot leczniczy prowadzoną przez Stowarzyszenie działań, mających na celu zapewnienia małoletniemu bezpieczeństwa,w tymzgłoszenie podejrzenia krzywdzenia małoletniego do odpowiedniej instytucji (prokuratury, policji, sądu rodzinnego, ośrodka pomocy społecznej, przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego – procedura „Niebieskich Kart” ) w zależności od rozpoznanego typu krzywdzenia i związanej z nim interwencji,

b)form wsparcia, jakie dana placówka oświatowa, podmiot leczniczy ma do zaoferowania małoletniemu krzywdzonemu przez rówieśników oraz jego rodzicom lub opiekunom prawnym,

c)skierowania małoletniego do specjalistycznej placówki.

3. Wszystkie działania przewidziane w planie pomocy małoletniemumają na celu zapewnienie mu bezpieczeństwa i wsparcia.

§ 3

1. W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystywania seksualnegooraz znęcania się fizycznego i psychicznego) lider zespołu klasowego/lider grupy pobytu dziennego, a w razie jego nieobecności wychowawca, bądź pracownik podmiotu leczniczego zgłasza problem dyrektorowi placówki oświatowej oraz w przypadku pacjentów korzystających z procedur dyrektorowi podmiotu leczniczego Dyrektor powołuje zespół interwencyjny, w skład którego mogą wejść: dyrektor/wicedyrektor, lider zespołu klasowego, lider pobytu dziennego, wychowawca, psycholog, personel medyczny oraz inne osoby mające wiedzę na temat krzywdzenia małoletniego.

2. Zespół interwencyjny przeprowadza procedurę wyjaśniającą poprzez rozmowy psychologa z krzywdzonym małoletnim, świadkiem krzywdzenia oraz osobą podejrzewaną o krzywdzenie.

3. Zespół interwencyjny sporządza protokół z rekomendacjami z prowadzonego postępowania wyjaśniającego i przedstawia go dyrektorowi placówki oświatowej lub dyrektorowi podmiotu leczniczego.

4. Zespól interwencyjny uwzględniając informacje uzyskane przez wszystkich członków zespołu, opracowuje plan pomocy małoletniemu zawierający opis działań, jakie podejmie placówka oświatowa/ podmiot leczniczy w celu zapewnienia mu bezpieczeństwa, w tym:

a)wsparcia, jakie placówka oświatowa/podmiot leczniczy zaoferuje małoletniemu,

b)zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia małoletniego do odpowiedniej instytucji,

c)skierowanie małoletniego do specjalistycznej placówki, jeżeli zaistnieje taka potrzeba.

5. W przypadku, gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili rodzice lub opiekunowie prawni małoletniego, powołanie zespołu jest obligatoryjne. Zespół interwencyjny wzywa rodziców/ opiekunów małoletniego na spotkanie wyjaśniające. Zespół interwencyjny może zaproponować zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej, bezstronnej instytucji. Ze spotkania sporządzany jest protokół.

§ 4

1. Plan pomocy krzywdzonemu małoletniemu jest przedstawiany przez psychologa rodzicom/opiekunom prawnym z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.

2.Psycholog informuje rodziców/opiekunów prawnych małoletniego o obowiązku szkoły/podmiotu leczniczego zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia małoletniego do odpowiedniej instytucji (prokuratury, policji, sądu rodzinnego, ośrodka pomocy społecznej), bądź przekazaniu zebranych informacji przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego –wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty”

3. W przypadku, gdy podejrzenie krzywdzenia małoletniego zgłosili rodzice/opiekunowie prawni małoletniego, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować rodziców/opiekunów prawnych małoletniego na piśmie.

4.Lider zespołu klasowego, lider grupy pobytu dziennego wraz z wychowawcą monitoruje przebieg realizacji planu pomocy W przypadku wystąpieniaproblemów w realizacji, zgłasza je koordynatorowi zespołu.

§ 5

1.Z przebiegu interwencji sporządzana jest karta interwencji, której wzór stanowi załącznik nr 4 Wzór do karty interwencjido niniejszych Standardów. Kartę załącza się do akt osobowych małoletniego.

2. Wszyscy pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczego i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.

Rozdział IV. Zasady ochrony danych osobowych małoletniego

§ 1

1. Dane osobowe małoletniego podlegają ochronie na zasadach określonych w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.

2.Pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie mają obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych małoletniego, które przetwarzają oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych, przed nieuprawnionym dostępem.

3. Dane osobowe małoletniego są wykorzystywane wyłącznie z przeznaczeniem, do którego zostały udostępnione.

4. Dane osobowe małoletniego, są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.

5. Pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie sąuprawnieni do przetwarzania danych osobowych małoletniego i udostępniania tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego, powołanego w trybie Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

§ 2

1. Pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie mogą wykorzystywać informacje o małoletnim w celach szkoleniowych lub edukacyjnych, wyłącznie z zachowaniem anonimowości małoletniego oraz w sposób uniemożliwiający jego identyfikację.

§ 3

1. Pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczego nie udostępniają przedstawicielom mediów informacji o małoletnim ani o jego rodzicach/opiekunach prawnych.

2. Pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczego Stowarzyszenia w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, mogą skontaktować się z rodzicami/opiekunami prawnymi małoletniegow celu zapytania o zgodę na podanie ich danych kontaktowych przedstawicielom mediów. W przypadku wyrażenia zgody mogą podać przedstawicielowi mediów dane kontaktowe do rodziców/opiekunów prawnych małoletniego.

3. Pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczegonie kontaktują przedstawicieli mediów z małoletnim.

4. Pracownik szkoły, podmiotu leczniczego nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie małoletniego lub jego opiekuna. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik danej placówki oświatowej, podmiotu leczniczego jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.

5. Pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczego w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, mogą wypowiadać się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie małoletniego lub jego opiekuna – po wyrażeniu pisemnej zgody przez opiekuna małoletniego.

§ 4

1. Na początku każdego roku szkolnego w placówkach oświatowych, nie później niż do końcawrześnia, liderzy zespołów klasowych odbierają od rodziców/opiekunów prawnych pisemne zgody na przetwarzanie danych osobowych małoletniego. W przypadku podmiotu leczniczego pisemne zgody na przetwarzanie danych osobowych są odbierane przy przyjęciu na procedury lecznicze.

Rozdział V.Zasady ochrony wizerunku małoletniego

§ 1

1.Pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczego uznając prawo małoletniego do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę jego wizerunku.

§ 2

1. Pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie, nie mogą umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie instytucji, bez pisemnej zgody rodzica/opiekuna prawnego małoletniego.

2. W celu uzyskania zgody rodzica/opiekuna prawnego małoletniego na utrwalanie jego wizerunku, pracownik danej placówki oświatowej lub podmiotu leczniczego ma obowiązek skontaktować się z jego rodzicem/opiekunem prawnym i uzyskać jego zgodę na przetwarzanie wizerunku małoletniego,

3. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do rodzica/opiekuna małoletniego, bez jego wiedzy i zgody.

3. Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekunów na utrwalanie wizerunku małoletniego nie jest wymagana.

§ 3

1. Upublicznienie przez pracownika placówki oświatowej, podmiotu leczniczego Stowarzyszenia wizerunku małoletniego utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica/ opiekuna prawnego małoletniego.

2. Pisemna zgoda, o której mowa w ust. 1 powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. umieszczenie wizerunku na stronie www.youtube.pl, na stronie internetowej placówki oświatowej, stronie internetowej Stowarzyszenia „Jasny Cel”, w celach promocyjnych/ informacyjnych, w mediach lokalnych itp..) chyba, że rodzic/opiekun prawny podpisał ogólną zgodę na przetwarzanie wizerunku małoletniego.

§ 4

1. W celu realizacji materiału medialnego można udostępnić mediom wybrane pomieszczenia placówki oświatowej lub podmiotu leczniczego. Decyzję w sprawie udostępnienia pomieszczenia podejmuje dyrektor placówki oświatowej lub dyrektor podmiotu leczniczego bądź jego zastępca w porozumieniu z przewodniczącym Stowarzyszenia lub jego zastępcą.

2. Wytyczne dotyczące utrwalania wizerunku małoletniego (zdjęcia, filmy):

a) używanie tylko imion, nie ujawnianie zbyt wielu szczegółów dotyczących ich miejsca zamieszkania czy zainteresowań,

b) zarejestrowane obrazy powinny się koncentrować na czynnościach wykonywanych przez małoletniego i w miarę możliwości przedstawiać grupę, a nie pojedynczych uczniów, pacjentów,

c) wszelkie podejrzenia i problemy dotyczące nieodpowiednich wizerunków małoletnich należy zgłaszać i rejestrować, podobnie jak inne niepokojące sygnały, dotyczące zagrożeniaich bezpieczeństwa.

Rozdział IV. Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych

§ 1

1. Placówki oświatowe, podmiot leczniczy zapewniając małoletniemu dostęp do Internetu, są zobowiązane podejmować działania zabezpieczające przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju, w szczególności zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające.

2.Na terenie placówek szkolnych, podmiotu leczniczego dostęp małoletniego do Internetu możliwy jest pod nadzorem pracownikaszkoły lub podmiotu leczniczego.

3.Nauczyciel oraz personel medyczny mają obowiązek informowania małoletnich o zasadach bezpiecznego korzystaniaz Internetu.

4. Nauczyciel oraz personel medyczny czuwa nad bezpieczeństwem korzystania przez małoletniego z Internetupodczas zajęć szkolnych oraz procedur medycznych.

5. Placówka oświatowa zapewnia małoletniemu dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu.

6. Infrastruktura sieciowa szkoły, podmiotu leczniczego umożliwia publiczny dostęp do Internetu, całemu personelowi szkoły i podmiotu leczniczego.

7. Uczniowie, pacjenci nie mogą korzystać z telefonu komórkowego oraz innych urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu, podczas zajęć edukacyjno – terapeutycznychi opiekuńczych oraz rehabilitacyjnych.

8. Placówki oświatowe, podmiotu leczniczego Stowarzyszenia posiadają skuteczne opcje filtrowania treści internetowych:

a)blokujące dostęp do stron z przemocą, pornografią, satanizmem, neonazistowskimi hasłami,

b)blokujące dostęp do stron zachęcających do brania narkotyków, sekt czy też z czatami internetowymi.

c)mogące blokować możliwość pobierania z Internetu wybranych rodzajów dokumentóworazprogramów

d)mogąceblokować możliwość korzystania z różnych komunikatorów internetowych,

§ 2

1.Osoba sprawująca nadzór nad siecią informatyczną i korzystaniem z Internetu przez uczniów, pacjentów na terenieplacówek oświatowych, podmiotu leczniczego oraz nad bezpieczeństwem w Internecie zapewnia, aby na wszystkich komputerach było zainstalowane i aktualizowane oprogramowanie antywirusowe oraz oprogramowaniafiltrujące niepożądane treści.

Rozdział VIIZasady bezpiecznej rekrutacji pracowników.

§ 1

1.Dyrektor placówek oświatowych, dyrektor podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie wspólnie z Zarządem Stowarzyszenia dba o to by osoby w nich zatrudnione (w tym osoby pracujące na podstawie umowy zlecenie oraz wolontariusze/stażyści) posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy z dziećmi z niepełnosprawnościami sprzężonymi wynikającymi z uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego.

§ 2

1. Dyrektor placówek oświatowych oraz dyrektor podmiotu leczniczego przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi, zobowiązany jest do zweryfikowania kandydata do pracy w placówkach oświatowych, podmiocie leczniczym Stowarzyszenia w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym prowadzonym przez Ministerstwo Sprawiedliwości.

2.Obecnie na rejestr składają się dwie odrębne ewidencje:

a)rejestr z dostępem ograniczonym,

b)rejestr osób w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałaniu wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze.

3. Dyrektor placówki oświatowej uzyskuje informacje z Rejestru z dostępem ograniczonym za pośrednictwem systemu teleinformatycznego prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości. W tym celu musi być założone konto w systemie informatycznym.

Konto podlega aktywacji dokonywanej przez biuro informacji (§4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 31 lipca 2017 r.)

4. Rejestr osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestr, jest ogólnodostępny - nie wymaga zakładania konta.

5. Informacje zwrotne otrzymane z systemu teleinformatycznego Dyrektor placówek oświatowych drukuje i składa do części A akt osobowych, związanych z nawiązaniem stosunku pracy. To samo dotyczy rejestru osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze. Przy czym w przypadku tego drugiego Rejestru należy wydrukować stronę internetową, na której widnieje komunikat, że dana osoba nie figuruje w rejestrze.

6. Przed zatrudnieniem Dyrektor żąda od pracowników placówek oświatowych przedstawienia informacji o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego (art. 10 ust. 8a Karty Nauczyciela). Obowiązek weryfikacji niekaralności obejmuje pracowników, którzy będą wykonywali wobec małoletnich czynności z edukacją, wychowaniem, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu, realizacją zainteresowań przez małoletnich, opieki nad małoletnimi. Nie ma takiej konieczności jedynie wówczas,gdy pracownik jest ponownie zatrudniany w tej samej placówce oświatowej, a przerwaw zatrudnieniu nie przekroczyła 3 miesięcy.

7.W tym zakresie obowiązek weryfikacji niekaralności obejmie osoby zatrudnione w trybie art. 15 Prawa oświatowego do prowadzenia zajęć, pomoc nauczyciela, opiekuna podczas przewozu uczniów, osoby prowadzić zajęcia na rzecz wychowanków i uczniów, ale niebędące pracownikami szkoły, stażystów i praktykantów

8. Weryfikacji niekaralności nie podlegają pracownicy obsługi i administracji (pracownik sekretariatu, kadrowa, księgowa).

§ 3

9. Osoba posiadająca obywatelstwo inne niż polskie przedkłada również informacjęz rejestru karnego państwa obywatelstwa, uzyskiwaną do celów działalności zawodowejlub wolontariackiej związanej z kontaktami z małoletnimi, bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla w/w celów.

10. Szkoła pobiera od kandydata/kandydatki oświadczenie o państwie/ach zamieszkiwaniaw ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa, złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej.

11. Jeżeli prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja o niekaralności nie przewiduje wydawania takiej informacji lub nie prowadzi rejestru karnego, wówczas kandydat/ kandydatka składa pod rygorem odpowiedzialności karnej oświadczenie o tym fakcie wrazz oświadczeniem, że nie był/a prawomocnie skazana w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz nie wydano wobec niej innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuścił/a się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy, stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi.

12. Pod oświadczeniami składanymi pod rygorem odpowiedzialności karnej składa się oświadczenie o następującej treści: Jestem świadomy/a odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

Oświadczenie to zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. (Wzór oświadczenia o niekaralności oraz o toczących się postępowaniach przygotowawczych, sądowych i dyscyplinarnych stanowi załącznik nr 1do niniejszych Standardów).

Rozdział VIIIZasady bezpiecznych relacji pomiędzy pracownikami placówek prowadzonych przez Stowarzyszenie a małoletnimi

§ 1

1. Pracownicy placówek oświatowych i podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie „Jasny Cel” dbają o bezpieczeństwo swoich wychowanków, uczniów i pacjentów oraz ich wszechstronny rozwój.

2. Przy planowaniu i organizacji zajęć dydaktycznych, specjalistycznych, terapeutycznych pracownicy placówek oświatowych i podmiotu leczniczego uwzględniają możliwości psychofizycznego rozwoju uczniów i wychowanków, pacjentów w tym ograniczenia wynikające z niepełnosprawności oraz specjalnych potrzeb edukacyjnych i terapeutycznych.

3. Zasady tworzenia bezpiecznej relacji z małoletnimi, opartej na szacunku i dbałości o ich godność i potrzeby, obowiązują wszystkich pracowników placówek oświatowych oraz podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie.

4. Pracownicy placówek oświatowych, podejmując działania wychowawcze, mają na celu kształtowanie prawidłowych postaw małoletnich oraz wyrażania emocji w sposób konstruktywny, sprzyjający budowaniu pozytywnej relacji z innymi, zapobiegający zachowaniomagresywnym.

5. Uczniowie i wychowankowie zostają zapoznani z zasadami regulującymi funkcjonowanie grupy z uwzględnieniem ich praw i obowiązków.

§ 2

6. Najczęściej stosowanym przez pracowników placówek oświatowych, podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie środkiem do osiągnięcia sukcesów dydaktycznych i wychowawczych oraz terapeutycznych są wzmocnienia pozytywne w postaci pochwały słownej indywidualnej, na tle grupy bądź przekazanej rodzicowi, zachęty, smakołyku.

7.Niewłaściwe zachowania są niezwłocznie korygowane, a ich konsekwencje wyjaśniane.

8. Metody dyscyplinowania małoletniego muszą być odpowiednio dobrane do możliwości jego psychofizycznego rozwoju i poziomu funkcjonowania intelektualnego.

9. Stosowanie dyscypliny wobec małoletniego nie może naruszać jego godności i nietykalności

10. Pracownicy placówek oświatowych i podmiotu leczniczego zwracają się do wychowanków i uczniów oraz pacjentów po imieniu, komunikują się w sposób im zrozumiały (wykorzystując również sposoby komunikacji wspomagającej i alternatywnej), nie pozostają obojętnymi na wyrażoną przez małoletnich podopiecznych chęć nawiązania kontaktu, nie etykietują, nie ośmieszają i nie upokarzają, nie stosują wobec małoletniego przemocy psychicznej, nie grożą i nie straszą, aby uzyskać posłuszeństwo, nie oceniają postępowania rodziców w jego obecności.

§ 3

1. Niedopuszczalne jest każde przemocowe działanie wobec małoletniego przez pracownika placówek oświatowych, podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie.

2.Kontakt fizyczny z małoletnim może być stosowany i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu, jeśli jest odpowiedzią na potrzeby małoletniego w danym momencie.

3. Pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczego w podejmowanych czynnościach kierują się zawsze profesjonalnym osądem, słuchają i obserwują małoletniego i jego reakcje, pytają o zgodę na kontakt fizyczny (np. przytulenie) oraz mają świadomość, że nawet przy dobrych intencjach taki kontakt może być błędnie zinterpretowany przez małoletniego lub osoby trzecie.

4. W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec ucznia,wychowanka oraz pacjenta pracownicy placówek oświatowych i podmiotu leczniczego unikają z małoletnim, innego niż niezbędny, kontaktu fizycznego. Dotyczy to głownie pomaganiu małoletniemu w ubieraniu i rozbieraniu, jedzeniu, myciu, przewijaniu i korzystaniu z toalety.

Rozdział IXZasady udostępniania rodzicom, uczniom/pacjentom standardów do zapoznania sięz nimi i ich stosowania

§ 1

1. Dokument „Standardy Ochrony Małoletnich” jest dokumentem ogólnodostępnym pracownikom placówek oświatowych:NiepublicznegoPrzedszkolaSpecjalnego„Jasny Cel”, Niepublicznej Specjalnej Szkoły Podstawowej „Jasny Cel” Nr 12, Niepublicznej Szkoły Specjalnej Przysposabiającejdo Pracy „Jasny Cel” w Białymstoku, NZOZ Wieloprofilowego Ośrodka Usprawniania Dzieci z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym, wychowanków, uczniów pacjentów oraz ich rodziców/opiekunów prawnych.

2. Dokument dostępny jest w sekretariacie Stowarzyszenia „Jasny Cel” .

3. Dokument omawiany jest na zebraniu z rodzicami/opiekunami prawnymi wychowankówi uczniów placówek oświatowych prowadzonych przez Stowarzyszenie na pierwszym zebraniu w danym roku szkolnym.

4. Rodzic/opiekun prawny małoletniego podpisuje oświadczenie, że zapoznał się ze Standardami Ochrony Małoletnich obowiązującymi w placówkach oświatowych Stowarzyszenia.

5. Wychowawcy na lekcji wychowawczej mają obowiązek zapoznania uczniów ze Standardami oraz omówienia ich w taki sposób, aby uczniowie mogli zrozumieć, niezależnie od wieku i sprawności intelektualnej.

(Wzór oświadczenia o znajomości Standardów stanowi załącznik nr 2)

Rozdział XI Monitoring stosowania Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem

§1

1. Dyrektor placówek oświatowych, dyrektor podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie w porozumieniu z Zarządem Stowarzyszenie wyznaczają osobę odpowiedzialną za przestrzeganie Standardów Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem (koordynatora).

2. Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za: przygotowanie pracowników placówek oświatowych, podmiotu leczniczego do stosowania standardów, monitorowanie ich realizacji, reagowanie na sygnały ich naruszenia oraz zaproponowanie ewentualnych zmian.

3. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, przeprowadza raz w roku wśród pracowników placówek oświatowych, podmiotu leczniczego ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów ochrony małoletnich (wzór ankiety moniturującej stanowi załącznik nr 3).

4. Rodzice/prawni opiekunowie i małoletni mają prawo do wnoszenia zmian w Standardach ochrony małoletnich oraz wskazywać naruszenia procedur ustalonych w placówkach oświatowych, podmiocie leczniczym.

5.W ankiecie pracownicy placówek oświatowych, podmiotu leczniczego mogą proponować zmiany Standardów oraz wskazywać ich naruszenia.

6. Koordynator dokonuje opracowania ankiet wypełnionych przez pracowników placówek oświatowych, podmiotu leczniczego. Sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje dyrektorowi placówek oświatowych oraz dyrektorowi podmiotu leczniczego.

7. Dyrektor placówek oświatowych, podmiotu leczniczego prowadzonych przez Stowarzyszenie wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza je pracownikom.

Przepisy końcowe.

Zgodnie z uchwałą nr 15 z dnia 15.06.2024 w przedmiocie wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich w podmiotach prowadzonych przezStowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Porażeniem Mózgowym „Jasny Cel” wchodzą w życie w dniu 01.08.2024 r.